औषधी कडुनिंब
 | ||
| कडुनिंब |
एखाद्या व्यक्तीला आयुष्यात तीन किवा त्याहूनही अनेक कडुनिंबाची झाडे लावणे म्हणजेच स्वर्गात एक निश्चित तिकीट मानले जाते.वर्षभर पुरेशा प्रमाणात तुम्हाला कडुनिंबाचा पाला कुठेही उपलब्ध होऊ शकतो.आयुर्वेदात कडुनिंबाच्या अनेक फायद्याचा उल्लेख करण्यात आला आहे.
कडुनिंब किंवा इंग्रजीमध्ये मार्गोसा हे महोगानीचे एका वनस्पतीजन्य
चुलत भाऊ अथवा चुलत बहीण आहे, हे मेलियासी कुटुंबातील आहे.कडुनिंबाच्या
लॅटिन नाव अझडिराच्या इंडिका असे पर्शियन भाषेतून आले आहे.त्याचा उल्लेख
भारताचा मुक्ता वृक्ष असा केला जातो.
प्राचीन काळापासून कडुनिंबाचे औषधी गुण भारतीयांना माहिती आहेत.
प्राचीन संस्कृत वैदकिय लेखनातून कडुनिंबाची फळे,बियाणे,तेल, पाने,
मुळे,झाडांची साल यांचे अनेक फायदे सांगितले आहेत.यांपैकी प्रत्येक गोष्ट
भारतीय आयुर्वेदिक औषधी मध्ये वापरली गेली
 |
|
सुकलेली कडुनिंबाची पाने |
पुरातन संस्कृत ग्रंथात त्यांचे औषधी गुणधर्म दस्तऐवज करत असताना असा
अंदाच व्यक्त केला जातो की आयुर्वेदिक सूत्रांच्या ७५% फॉर्म्युला मध्ये
कडुनिंब एका स्वरूपात तून दुसऱ्या स्वरूपात वापरले गेले आहे
भारतीयांना
झाडांमधून अनेक उपचारात्मक उपयोग आढळले आहेत. कडुनिंबाची वृक्ष उबदार आणि
कोरडे होईपर्यंत कोठेही जिवंत राहू शकते आणि वाढू शकते.कडुनिंबाचे झाड भरता
व्यतिरिक्त आफ्रिका, फिजी , मलेशिया, मॉरिशस, इंडोनेशिया,थायलंड,
कंबोडिया, अमेरिका, मेक्सिको, ऑस्ट्रेलिया, चीन आणि लॅटिन अमेरिकेच्या अनेक
भागांमध्ये आढळून येतात.
कडुनिंबाचे उपयोग :
१. थकवा, ताप,भूक न लागणे, जंतांवर उपयुक्त.
२. कफ, उलट्या, त्वचेचे रोग अत्याधिक तहान बरे करणे.
३. डोळ्यातील विकारांचे आणि कीटकांच्या विषासाठी कडुनिंबाची पाने फायदेशीर ठरतात.
४. शुद्ध करण्यासाठी व मूळव्याधीवर पण वापरले जाते.
५. उष्मा, उकळ, जखम ,कावीळ, कुष्टरोग, त्वचेचे विकार,पोटात अल्सर, कांजिण्या या आजारांवरील औषधांमध्ये वापरले जाते.
६. त्वचेवरील पुरळ, मलेरिया, मधुमेह यांसारख्या असंखं आजारांवर उपयुक्त आहे.
७. वर्षभर धान्य आणि डाळी साठविण्यासाठी पण केलं जातो.
८. खत व कीटक नियंत्रण नाशके बनविण्यासाठी केला जातो.
९.कडुनिंब हे एक उत्तम प्रकारचे अँटी फंगल , अँटी वायरल, आणि अँटी bacterial यांवर प्रभावी आहे.
१०.
तसेच याचा उपयोग वृध्दत्व काळ विरोधी पौष्टीक फॉर्म्युला, माऊथ वॉश, फेस
वॉश, शॉवर जेल, सुंतल जेल, फेस मास्क, स्किन टोनर यांमध्ये केला जातो.
 | |
| कडुनिंबाची पाने |
कडुनिंबाचे फायदे:
१.
त्वचेसाठी उपयोगी : कडूनिंबात क जीवनसत्व मोठ्या प्रमाणात आढळते.
त्यामुळे चेहऱ्यावरील मुरूम काळे डाग,पुरळ येणे, तेलकट त्वचा, निस्तेज
पडणे आया विवध समस्यांवर कडुनिंबाचा पाला उपयोगी ठरतो.
२.
दम्यावर कडुनिंबाचा उपाय : तुम्हाला दम्याच्या त्रास असेल तर त्यासाठी
कडुनिंब हा अत्यंत उपयोगी आहे. कफ खोकला आणि श्वास नियंत्रित करण्यासाठी
कडुनिंबाचा वापर होतो.श्वसन विकारांवर कडुनिंब दीर्घकाळापर्यंत आराम देतो
३
अल्सर वर उपयोग : पोटाच्या विविध विकारांवर कडुनिंब हे रामबाण उपाय आहे.
शरीरातील PH स्तर नियंत्रणात ठेऊन अल्सर वर मात करण्यासाठी याचा वापर
होतो.
४.
मधुमेहावर उपचार : कडुनिंबाच्या पानांचा उपयोग तुमच्या शरीरातील शर्करा
नियंत्रणात ठेवण्यासाठी उपयोगी ठरतो.त्यामुळे मधुमेहाचा त्रास असणाऱ्या
रुग्णंना कडुनिंबाच्या पानांचा रस अत्यंत फायदेशीर ठरतो.शरीरात गेल्यानंतर
कडुनिंब इन्सुलिन प्रमाणे काम करतो
५.
पचनक्रिया मध्ये मदत : कडूनिंबा मध्ये फायबर चे प्रमाण फार मोठ्या
प्रमाणात असतं त्यामुळे तुम्हाला अन्नपदार्थ पचवण्यासाठी याचा फायदा होतो.
गॅस आणि बद्धकोष्ठ त्रास असेल तर कडुनिंबा त्यापासून सुटका करून देण्यासाठी
मदत करतो.
Comments
Post a Comment